Đào tạo kỹ thuật tại Liên bang Nga
Trong bài này, chúng tôi sẽ giới thiệu cụ thể hơn về các chương trình đào tạo kỹ thuật tại Liên bang Nga.
Hiện nay, các chuyên gia kỹ thuật là những người được các chủ doanh nghiệp săn lùng nhất thế giới. Điều này không có gì phải ngạc nhiên, bởi vì cùng với sự phát triển của công nghệ mới, nhu cầu về những người có năng lực chuyên ngành hẹp và đặc thù ngày càng lớn trong nhiều mảng ngành: năng lượng, năng lượng nhiệt, chế tạo máy, điện tử, luyện kim, mỏ, khai thác khoáng sản, xây dựng, chế tạo tên lửa, y khoa và nhiều lĩnh vực khác nữa. Trong quá trình học, sinh viên khối ngành kỹ thuật được thực hành theo chuyên ngành tại các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xây dựng, dầu khí và năng lượng. Kinh nghiệm làm việc thực tế không những giúp họ đơn giản hóa quá trình học, mà còn giúp họ dễ dàng kiếm được việc làm theo chuyên ngành sau này.
Nga là đất nước rất mạnh về đào tạo và nghiên cứu khoa học lĩnh vực kỹ thuật. Trong nhiều thập kỷ, các trường ngày càng chú trọng phát triển mảng ngành kỹ thuật và đào tạo ra những chuyên gia có trình độ cao trong lĩnh vực này. Học phí phải chăng, sẵn có các chương trình đào tạo giảng dạy bằng tiếng Anh, nhiều ngành học để lựa chọn tại các trường, sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành - tất cả những điều này khiến đào tạo kỹ thuật tại Nga trở nên hấp dẫn đối với sinh viên quốc tế. Các trường đại học Nga có truyền thống xếp hạng cao về lĩnh vực “Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ” trong bảng xếp hạng giáo dục toàn cầu của tổ chức Times Higher Education.
Nga có rất nhiều chương trình kỹ thuật để bạn lựa chọn - từ chế tạo máy bay cho đến kỹ thuật sinh học, trong số đó có rất nhiều chương trình được giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Ngoài ra, bạn cũng có thể bắt đầu học tại khoa dự bị, nâng cao trình độ tiếng Nga của mình và sau đó thì tha hồ lựa chọn.
Để nhập học vào một trường đại học Nga, bạn phải trải qua một kỳ tuyển chọn cạnh tranh. Theo quy định, các chương trình kỹ thuật yêu cầu thí sinh thi các môn đầu vào gồm toán học, vật lý, tin học và trong một số trường hợp là sinh học hoặc hóa học. Bạn có thể học tại Nga theo diện tự túc hoặc theo học bổng nhà nước. Để nhận học bổng, bạn phải đạt điểm xuất sắc sau khi tốt nghiệp PTTH hoặc đạt giải trong các cuộc thi Olympic ở trường đại học. Có một mục riêng trên website nói về các kỳ thi Olympic này.
Sinh viên tốt nghiệp các trường đại học Nga được đánh giá cao trên toàn thế giới và làm ở những vị trí được trả lương cao. Kể từ năm 2020, công dân nước ngoài tốt nghiệp đại học Nga và đã chính thức đi làm được 3 năm trên lãnh thổ Liên bang Nga có thể xin nhập quốc tịch.
Các chuyên ngành kỹ thuật được giảng dạy tại hầu như tất cả các trường đại học của Nga. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu danh sách các chương trình phổ biến và thú vị nhất.
Đại học Tổng hợp Kỹ thuật điện Quốc gia Saint Petersburg “LETI” mang tên V.I. Ulyanov (Lenin)-là trường đại học khối kỹ thuật chuyên đào tạo những chuyên gia giỏi nhất trong lĩnh vực điện tử, kỹ thuật điện, kỹ thuật vô tuyến điện, chế tạo thiết bị. Hơn 60 năm qua, SPbGETU “LETI” đã cho ra lò hơn 3500 kỹ sư làm việc trên khắp thế giới. SPbGETU “LETI” có lượng lớn các chương trình kỹ thuật, gồm cả những chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh. Ví dụ, sinh viên chương trình thạc sĩ Efficient Electric Power Industry học về các trang thiết bị kỹ thuật điện hiện đại để có thể sản xuất nhiều sản phẩm hơn với chi phí năng lượng thấp hơn. Sinh viên được dạy những kỹ năng độc đáo để mô hình hóa các quy trình trong lưới điện nhằm tối ưu hóa tất cả các quy trình này cũng như xem xét các nguyên lý kiểm toán năng lượng, đây là công cụ chính để kiểm soát mức tiêu thụ năng lượng. Một chương trình thạc sĩ giảng dạy bằng tiếng Anh khác là Systems and Technologies in Digital Healthcare (in the field of Biomedical Engineering) cung cấp cho sinh viên các kỹ năng thực hành trong lĩnh vực hệ thống giám sát từ xa bệnh nhân mắc bệnh mãn tính ngoại trú. Trong quá trình đào tạo, sinh viên theo học chương trình thạc sĩ còn được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực điện tử, hệ thống thông tin, đăng ký và xử lý tín hiệu y sinh, phân tích hình ảnh tự động, sử dụng trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu để xử lý lượng lớn thông tin y tế. Một chương trình thú vị khác giảng dạy bằng tiếng Nga là Cơ điện tử và kỹ thuật robot. Chương trình đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực thiết kế, nghiên cứu, sản xuất và vận hành các hệ thống cơ điện tử và robot hiện đại. Trường tích cực hợp tác với rất nhiều các viện nghiên cứu khoa học quốc tế đến từ 35 quốc gia, giúp sinh viên có cơ hội tham gia vào các dự án khoa học sáng tạo nhất toàn cầu.
Đại học tổng hợp Công nghệ và Nghiên cứu Quốc gia “MISiS” là một trong những trường đại học công nghệ hàng đầu Liên bang Nga với lịch sử hàng trăm năm. Một trong những chương trình đào tạo toàn diện nhất của trường là chương trình đào tạo hệ chuyên gia Điều khiển công nghiệp trong khai thác mỏ và dầu khí. Theo chương trình này, sinh viên được học cách sử dụng các thiết bị phân tích công nghệ cao giúp xác định các chỉ tiêu chất lượng của nguyên liệu và sản phẩm do các doanh nghiệp chế biến khoáng sản tạo ra, dự đoán các hiện tượng nguy hiểm, các quy trình mang tính tự nhiên và nhân tạo, đồng thời đánh giá được mức độ an toàn và hiệu quả của các quy trình sản xuất. Sau khi tốt nghiệp, bạn sẽ có thể trở thành kỹ sư trong lĩnh vực khai thác mỏ, dầu khí, giao thông vận tải và xây dựng. Ngoài ra còn có các chương trình kỹ thuật rất đáng chú ý khác như Công nghệ địa chất phát triển lòng đất, Hệ thống thông tin khai thác mỏ - địa chất, An toàn môi trường sinh thái và công nghiệp, Xây dựng công trình ngầm và các chuyên ngành khác nữa. NUST MISiS hợp tác với các doanh nghiệp hàng đầu nước Nga như Rosatom, RUSAL, Norilsk Nickel, Severstal và Metalloinvest để cung cấp các khóa học thật sự thiết thực cho sinh viên.
Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Quốc gia Nizhegorodsk mang tên N.I. Lobachevsky là đại học lâu đời của Nga. Trường có rất nhiều chương trình học, trong đó có cả các ngành kỹ thuật. Trường hợp tác với các công ty quốc tế lớn, trong thời gian học tập sinh viên được thực tập trả lương để có thể kiếm được việc làm sau này. Năm 2009, trường vinh dự được nhận danh hiệu “viện nghiên cứu khoa học”. Đại học Lobachevsky giảng dạy một trong những chương trình hệ Cử nhân chuyên ngành kỹ thuật phổ biến nhất hiện nay là Công nghệ nano và kỹ thuật vi hệ thống. Sinh viên theo học chương trình này tham gia phát triển các hệ thống và thiết bị ứng dụng công nghệ nano và vật liệu nano.
Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Quốc gia Tomsk là một trong những trường đại học lâu đời, lớn nhất và phát triển nhanh nhất Liên bang Nga. Trường cung cấp cho thí sinh các chương trình kỹ thuật sáng tạo, ví dụ như chương trình đào tạo cử nhân ngành Cơ điện tử và kỹ thuật robot. Ngoài ra, trường cũng có các chương trình kỹ thuật văn bằng kép như Kỹ thuật tính toán/ Kỹ thuật số trong kỹ thuật (Kỹ thuật máy tính) phối hợp cùng với đại học Strasbourg. Sinh viên tốt nghiệp chương trình này được nhận hai văn bằng cấp nhà nước cùng lúc - của Nga và của Pháp.
Ngành Công nghệ nano và vật liệu nano được giảng dạy tại các trường như Đại học Tổng hợp Hữu nghị các dân tộc Nga, Đại học Tổng hợp Liên bang Ural mang tên Tổng thống đầu tiên của Nga B.N. Yeltsin, Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia Samara mang tên viện sĩ S.P. Korolev, Đại học tổng hợp Công nghệ và Nghiên cứu Quốc gia “MISiS”, Đại học Tổng hợp Liên bang Kazan, Đại học Tổng hợp Kỹ thuật điện Quốc gia Sankt-Peterburg LETI mang tên V.I. Ulyanov (Lenin) (ETU "LETI"), Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk và Đại học Tổng hợp Quốc gia Nam Ural (đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia). Lựa chọn các chương trình này, bạn có thể học các chuyên ngành như nghiên cứu công nghệ vật lý-kỹ thuật trong công nghiệp nano, kỹ thuật nano, công nghệ nano và vật liệu nano, điện tử và điện tử nano.
Nếu thích ngành Kỹ thuật hàng không và tên lửa - vũ trụ, hãy để ý đến chương trình đào tạo của các trường đại học hàng đầu trong lĩnh vực này như: Đại học Tổng hợp Samara, Viện Vật lý Kỹ thuật Mátxcơva (Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia), Đại học Tổng hợp Quốc gia Tomsk và Đại học Nghiên cứu quốc gia về Công nghệ thông tin, Cơ khí và quang học Saint Petersburg ITMO. Mỗi trường đều có cùng lúc nhiều chương trình đào tạo từ hệ cử nhân đến thạc sĩ, giảng dạy bằng tiếng Anh và tiếng Nga. Ngành học này bao gồm các chương trình về thuật phóng và thủy động lực học, các công nghệ đổi mới để chế tạo động cơ đốt trong, cơ học chất lỏng, khí và plasma, các công nghệ vũ trụ tiên tiến và thí nghiệm ngoài vũ trụ, thiết kế máy bay và nhiều chuyên ngành khác.
Một ngành kỹ thuật mũi nhọn khác là Chế tạo máy . Ngoài chuyên ngành chế tạo máy, các chương trình theo ngành này còn có các chuyên ngành như tự động hóa các quy trình công nghệ trong lĩnh vực luyện kim, kỹ thuật công nghệ và công nghệ laze, công nghệ thông tin xử lý áp suất trong kỹ thuật hàng không, cơ điện tử và kỹ thuật robot hay công nghệ kỹ thuật số trong chế tạo máy. Các chương trình như vậy được giảng dạy tại nhiều trường đại học Nga, ví dụ, Đại học Tổng hợp Liên bang Siberia, Đại học ITMO, Đại học Tổng hợp Quốc gia Tomsk, Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk, Đại học Tổng hợp Bách khoa Saint Petersburg mang tên Peter Đại đế, Đại học Tổng hợp Liên bang Ural, Đại học Tổng hợp Quốc gia Nam Ural, Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông, Đại học tổng hợp Công nghệ và Nghiên cứu Quốc gia “MISiS”, Đại học Tổng hợp Samara, Đại học Tổng hợp Hữu nghị các Dân tộc Nga và Đại học Tổng hợp Quốc gia Kazan.
Địa chất ứng dụng, mỏ, dầu khí và trắc địa - đây là ngành học kỹ thuật rất thú vị gồm lượng lớn kiến thức và công việc trong các lĩnh vực liên quan. Chương trình về khai thác dầu khí hay khai thác mỏ hydrocacbon khó phục hồi và không theo truyền thống giúp sinh viên được học sâu hơn cách vận hành cũng như bảo dưỡng các trang thiết bị kỹ thuật khai thác dầu khí. Chương trình theo ngành này được giảng dạy tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Kazan, Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk, Đại học Tổng hợp Hữu nghị các Dân tộc Nga và Đại học Tổng hợp Liên bang Siberia.
Sinh viên cũng ưa chuộng ngành Điện tử, kỹ thuật vô tuyến và các hệ thống liên lạc. Ngành này có tại Đại học Tổng hợp Samara, Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia “Trường Kinh tế Cao cấp”, Viện Vật lý Kỹ thuật Mátxcơva, Đại học Tổng hợp Bách khoa Saint-Peterburg mang tên Peter Đại đế, Đại học Tổng hợp Liên bang Ural, Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn đông, Đại học ITMO, Đại học Tổng hợp Quốc gia Nam Ural, Đại học Tổng hợp Kỹ thuật điện Quốc gia Saint Petersburg “LETI”, Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Hạt nhân Quốc gia MEPhl, Đại học tổng hợp Công nghệ và Nghiên cứu Quốc gia “MISiS”, Đại học Tổng hợp Liên bang Baltic mang tên I. Kant, Đại học Tổng hợp Quốc gia Tomsk, Đại học Tổng hợp mang tên Lobachevsky, Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk.
Còn nếu bạn quan tâm ngành Năng lượng hạt nhân và công nghệ thì hãy theo học các chương trình về kỹ thuật, thiết kế và xây dựng lò phản ứng hạt nhân, các thiết bị điện tử nano cho các thiết bị vật lý hiện đại và an toàn phóng xạ nhà máy điện hạt nhân tại Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Hạt nhân Quốc gia (MEPhl), Đại học Tổng hợp Liên bang Ural, Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk và Đại học Tổng hợp Bách khoa Saint-Peterburg mang tên Peter Đại đế. Các trường đại học cũng thường xuyên đưa vào giảng dạy các chương trình mới về năng lượng hạt nhân.
Ví dụ, Đại học Tổng hợp Nam Ural (Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Quốc gia), đang cùng với Trung tâm Hạt nhân Liên bang Nga phát triển 02 chương trình thạc sĩ mới: Mô hình hóa toán học và vật lý các quá trình chuyển biến nhanh kèm biến đổi pha và biến đổi hóa học, và Gói phần mềm mô hình hóa hoạt động môi trường thay đổi liên tục dưới tải động.
Trường đại học cổ điển lâu đời, cung cấp đa ngành học Đại học Tổng hợp Liên bang Kazan đã đào tạo cho sinh viên nước ngoài được hơn 40 năm, cũng giảng dạy chương trình đào tạo thạc sĩ ngành Kỹ thuật dầu khí. Chương trình này nhằm đào tạo các chuyên gia có trình độ cao cho ngành dầu khí, có năng lực và kiến thức cần thiết để thực hiện các dự án tại Nga cũng như ở nước ngoài. Thời gian đào tạo - 2 năm: năm thứ nhất tại Kazan, năm thứ hai tại London. Hoàn thành chương trình học, sinh viên tốt nghiệp sẽ được nhận cùng lúc hai bằng thạc sĩ cấp nhà nước - của Đại học Tổng hợp Quốc gia Kazan và Imperial College.
Đừng ngần ngại đưa ra quyết định và lựa chọn cho mình chương trình kỹ sư phù hợp nhất tại một trường đại học Nga ngay bây giờ!
