• Các cuộc thi Olympic
• Học hè
• Khoa dự bị
• Học bằng tiếng anh
• Chương trình Cử nhân và Chuyên gia
• Chương trình thạc sĩ
• Chương trình tiến sĩ
• Đào tạo IT
• Đào tạo chuyên ngành Y dược
• Đào tạo kỹ thuật

Chương trình tiến sĩ

Chương trình tiến sĩ ở Nga như thế nào?

Trong phần này chúng tôi sẽ giới thiệu các bạn chương trình đào tạo tiến sĩ. Tiến sĩ là bậc thứ 3 trong thang giáo dục bậc cao (đại học và sau đại học) tại Liên bang Nga và là bước đầu tiên trên con đường sự nghiệp trở thành một nhà khoa học hàn lâm.

Chương trình tiến sĩ tại Nga không chỉ được dạy tại các trường đại học, mà còn được dạy tại các tổ chức khoa học chuyên biệt và các trung tâm nghiên cứu khoa học khác nhau. Khi kết thúc chương trình tiến sĩ, sau khi bảo vệ thành công luận án, nghiên cứu sinh tốt nghiệp sẽ được trao học vị tiến sĩ, bằng cấp này tương đương với bằng PhD theo hệ thống giáo dục Bologna.

Môi trường đào tạo và nghiên cứu khoa học rất phát triển tại Liên bang Nga, do vậy, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy chương trình tiến sĩ phù hợp với mình. Chúng tôi đã tổng hợp danh sách các chuyên ngành cực kỳ thú vị hiện nay từ các trường đại học hàng đầu Liên bang Nga.

Làm thế nào để nhập học chương trình tiến sĩ tại Nga?

Bạn luôn có thể tìm thấy thông tin mới nhất về các quy định nhập học theo hướng dẫn chi tiết tại - 5 bước nhập học vào đại học Nga.

Sinh viên tốt nghiệp chương trình thạc sĩ hay chương trình chuyên gia Nga bất kỳ đều có thể đăng ký theo học chương trình tiến sĩ. Thí sinh phải có kết quả học khá tốt các môn chuyên ngành cũng như phải vượt qua kỳ thi tuyển sinh đầu vào gồm các môn lịch sử, triết học khoa học, ngoại ngữ và môn chuyên ngành.

Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông là một trong những ngôi trường độc đáo có khuôn viên cực kỳ hiện đại, đồng thời cũng là trung tâm giao lưu trao đổi của các chuyên gia Nga và quốc tế. Năm 2020, trường bắt đầu các bước thành lập Trung tâm Lượng tử Thái Bình Dương. Chẳng bao lâu nữa các nhà khoa học trẻ và nghiên cứu sinh sẽ có thể nghiên cứu tại đây về những vấn đề thời sự nhất của vật lý cơ bản. Trường Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn đông (FEFU) có 9 trường thành viên. Các trường này tổ chức đến 300 chương trình đào tạo khác nhau. Trường chiếm vị trí xứng đáng trong các bảng xếp hạng quốc tế nhờ đổi mới phương pháp dạy học và có nhiều chương trình đào tạo để sinh viên lựa chọn. Trong số đó có rất nhiều chương trình bậc tiến sĩ như: Khoa học sinh học , Toán học tính toán, Khoa học lịch sử và khảo cổ học, Y học lâm sàng, Văn hóa học, Toán và cơ học, Chế tạo máy, Khoa học tâm lý và các chuyên ngành khác.

Viện Vật lý Kỹ thuật Mátxcơva (Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia) do ba viện sĩ Nga từng đoạt giải Nobel là P.L. Kapitsa, N.N. Semyonov và L.D. Landau sáng lập. Hiện nay, trường là trung tâm nghiên cứu khoa học đẳng cấp thế giới. Viện Vật lý Kỹ thuật Mátxcơva (MIPT) thường xuyên nằm trong các bảng xếp hạng uy tín trên thế giới, thuộc top 350 trường đại học hàng đầu thế giới theo QS, top 300 trường đại học tốt nhất thế giới theo THE, top 50 trường theo chuyên ngành QS cho môn Vật lý & Thiên văn học và Khoa học Vật lý theo THE.

MIPT không chỉ đào tạo ra các chuyên gia có trình độ cao trong lĩnh vực vật lý, toán học, hóa học, sinh học và kỹ thuật, những người sẽ làm việc cho các công ty quốc tế hàng đầu mà còn đào tạo các nhà khoa học làm việc trong những lĩnh vực khoa học mới nhất hiện nay. Các giảng viên của trường là những chuyên gia nghiên cứu tích cực, là những nhà khoa học và kỹ sư giỏi nhất trong lĩnh vực của họ. Vì vậy, công tác đào tạo nghiên cứu sinh rất được chú trọng tại đây.

Trường có rất nhiều chương trình đào tạo bậc tiến sĩ: từ công nghệ lượng tử đến nghiên cứu về Bắc Cực. Ví dụ, trong chương trình Vật lý thiên văn và Thiên văn học các vì sao, nghiên cứu sinh được học về các hệ thống vật lý ở quy mô khác nhau, các quá trình chức năng của chúng, công nghệ hóa lý, lý sinh, vật lý, cách kiểm tra và giám sát vật lý. Ngoài ra MIPT còn có các chương trình như Sinh học phân tử, học chủ yếu về cách nghiên cứu và sử dụng các hệ thống sinh học cho các mục đích khác nhau; và Đại dương học - theo chương trình này, nghiên cứu sinh sẽ được học về cấu tạo trái đất và địa quyển trái đất, các mỏ khoáng sản có giá trị, học cách giám sát và xây dựng dự báo phát triển, biết cách xây dựng quy hoạch tổng thể vùng, thiết kế và dự báo.

Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia “Trường Kinh tế Cao cấp" kể từ năm 2014 đã đào tạo nghiên cứu sinh tại 18 trường thành viên cho bậc tiến sĩ theo các chuyên ngành khác nhau: xã hội học, quản trị, kinh tế, luật, khoa học chính trị, giáo dục, tâm lý học, khoa học ngữ văn, toán học, khoa học kỹ thuật, vật lý, khoa học máy tính, nghệ thuật và thiết kế, quản lý nhà nước và đô thị, quan hệ quốc tế và văn hóa học. Tất cả các trường thành viên đều thống nhất tiêu chuẩn chung về nghiên cứu học thuật, đánh giá đồng cấp các nghiên cứu của nghiên cứu sinh, có các khóa học bổ sung, các lớp nâng cao, có bài giảng từ các nhà nghiên cứu hàng đầu Liên bang Nga và trên thế giới, có hỗ trợ học bổng và có chương trình thực tập sinh. Một trong những chương trình tiến sĩ được yêu thích nhất của trường là Phương pháp và hệ thống bảo vệ thông tin, bảo mật thông tin. Đặc điểm của chương trình này nằm ở chỗ đây là chương trình chuyên môn sâu về phát triển và ứng dụng các mô hình và phương pháp toán học để bảo vệ dữ liệu. Sinh viên tốt nghiệp chương trình này làm việc tại các cơ quan hành pháp, bộ phận CNTT, làm cho các tập đoàn nhà nước lớn và các tổ chức tài chính.

Mùa thu năm 2020, lần đầu tiên NRU HSE ra mắt chương trình đào tạo độc đáo thống nhất hai chương trình “Thạc sĩ - Tiến sĩ”. Sinh viên theo học chương trình này sẽ bắt đầu học thạc sĩ, bảo vệ luận án và sau đó được chuyển sang làm luận án Tiến sĩ mà không phải làm thêm các thủ tục để nhập học chương trình tiến sĩ. Tuy nhiên, sinh viên vẫn phải vượt qua các kỳ thi cần thiết. NRU HSE rất chú trọng đến cách tiếp cận lập kế hoạch học tập cá nhân, có nghĩa là chương trình thạc sĩ của bạn sẽ được điều chỉnh sớm hơn, có tính đến việc tiếp tục nghiên cứu sâu hơn ở bậc tiến sĩ.

Một trong những trường đại học hàng đầu Liên bang Nga là Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Công nghệ Quốc gia MISIS - đây là ngôi trường chuyên đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực luyện kim, khoa học vật liệu, khai thác mỏ, công nghệ nano và CNTT. Năm 2018, trường kỷ niệm 100 năm thành lập. Trường có 9 khoa và 51 bộ môn. Có hơn 220 chương trình đào tạo dành cho thí sinh nước ngoài, trong số đó có rất nhiều chương trình bậc tiến sĩ. Theo học chương trình tiến sĩ, bạn có thể bắt đầu thực hiện các nghiên cứu khoa học của mình với tư cách là thành viên của các nhóm nghiên cứu quốc tế dựa trên cơ sở các phòng thí nghiệm hiện đại của trường và bạn được đi thực tập tại các trường đại học ở nước ngoài. Nếu bạn quan tâm đến các chương trình tiến sĩ giảng dạy bằng tiếng anh thì có thể xem qua các chương trình như Khoa học vật liệu về kim loại màu và hợp kim, Vật lý vật chất ngưng tụ và công nghệ lượng tử.

Đại học Tổng hợp Nghiên cứu Quốc gia Novosibirsk (NGU) nằm tại thành phố Akademgorodok – trường được xem là một phần không thể tách rời của Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga chi nhánh Siberi. Trường có 13 khoa, một trường toán - vật lý, một trường cao đẳng về công nghệ thông tin, một viện bồi dưỡng chuyên môn, một đơn vị nghiên cứu khoa học và đào tạo trình độ tiến sĩ. Sinh viên và nghiên cứu sinh NGU được tiếp cận với 70 phòng thí nghiệm nghiên cứu khoa học và 48 viện nghiên cứu khoa học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga chi nhánh Siberi. Các phòng thí nghiệm của trường rất nổi tiếng nhờ những nghiên cứu tại đây. Ví dụ, các thiết bị điều khiển được lắp đặt trên các vệ tinh của Hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu (GNSS) được tạo ra tại các phòng thí nghiệm này. Trường NGU rất tích cực hợp tác với các trung tâm nghiên cứu quốc tế và các công ty lớn như Intel, HP và Parallels.

NGU cũng cung cấp rất nhiều chương trình tiến sĩ, trong số đó có chương trình "Khoa học sinh học". Chương trình này đào tạo các chuyên ngành như sinh học phân tử, sinh thái học, sinh lý học và di truyền học. Chương trình "Tin học và kỹ thuật tính toán" tạo điều kiện cho các nghiên cứu khoa học theo chuyên ngành hỗ trợ toán học và phần mềm, các hệ thống phức hợp và hệ thống mạng, cũng như mô hình hóa và học về giải tích số. Mặc dù trường chuyên hướng kỹ thuật, tuy nhiên tại đây cũng có các chương trình tiến sĩ theo hướng khoa học xã hội và nhân văn. Ví dụ, chương trình "Khoa học lịch sử và khảo cổ học" với một số chuyên ngành như: lịch sử dân tộc Nga, lịch sử loài người, khảo cổ học, dân tộc ký, dân tộc học và nhân chủng học. NGU cũng cung cấp các chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh. Ví dụ, chương trình “Vật lý các hạt cơ bản”. Chương trình nhằm đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực vật lý thiên văn, vũ trụ học và vật lý các hạt cơ bản. Nghiên cứu sinh sẽ được học về các nghiên cứu cơ bản liên quan đến nguồn gốc hình thành và sự tiến hóa của vũ trụ.

Ngoài ra, hãy chú ý đến các chương trình tiến sĩ của Đại học Tổng hợp Quốc gia Tyumen. Bạn có thể chọn một trong các chuyên ngành như khoa học sinh học, tin học và kỹ thuật tính toán, bảo mật thông tin, khoa học lịch sử và khảo cổ học, văn hóa học, toán học và cơ học, khoa học trái đất, sư phạm học, tâm lý học, khoa học xã hội học, vật lý và thiên văn học, triết học, đạo đức học, tôn giáo học, khoa học hóa học, kinh tế học, luật học, ngôn ngữ học và phê bình văn học.

Hiện nay Nga có quan hệ đối tác với rất nhiều trường đại học trên thế giới. Hãy lưu ý các chương trình văn bằng kép - các chương trình này có sẵn tại nhiều trường. Một số chương trình chỉ áp dụng cho chương trình đại học và thạc sĩ, nhưng cũng có những chương trình dành cho nghiên cứu sinh, ví dụ như chương trình văn bằng kép tại Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia Tomsk (TGU).

Trường cung cấp các chương trình văn bằng kép phối hợp với các trường đối tác: bạn vừa có thể học để lấy bằng PhD theo hệ thống Bologna, vừa lấy bằng Tiến sĩ Nga. Làm luận án tiến sĩ sẽ phải có hai giáo viên hướng dẫn khoa học thay phiên nhau. Các chương trình như vậy giữa trường TGU với các trường đối tác như: “Khoa học sinh học” với Đại học Zaragoza, "Triết học, Đạo đức và Tôn giáo” với Đại học Goethe Frankfurt, "Toán và Cơ học” với Đại học Rouen.

Về quá trình học tập

Thời gian học theo chương trình tiến sĩ có thể thay đổi tùy môn học và loại hình đào tạo, trung bình từ 3 đến 5 năm.

Giáo viên hướng dẫn đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đào tạo nghiên cứu sinh. Lựa chọn người cố vấn tương lai là một trong những bước đi quan trọng nhất trong giai đoạn nhập học. Cùng với giáo viên hướng dẫn, bạn sẽ phải chuẩn bị đề tài nghiên cứu cho luận văn tương lai của mình và dưới sự hướng dẫn của giáo viên này, bạn sẽ thực hiện luận văn trong suốt quá trình học.

Khi bắt đầu học, nghiên cứu sinh sẽ chọn chuyên ngành khoa học cũng như đề tài nghiên cứu cho luận văn. Học chương trình tiến sĩ là công việc nghiên cứu khoa học thực sự, đòi hỏi phải dành nhiều thời gian và tâm huyết. Hãy sẵn sàng liên lạc thường xuyên với giáo viên hướng dẫn và đắm mình trong việc đọc các tài liệu chuyên ngành.

Kỳ thi tuyển sinh đầu vào không phải là kỳ thi duy nhất bạn phải trải qua trong suốt quá trình học. Tất cả nghiên cứu sinh còn phải trả các môn tối thiểu trong chương trình tiến sĩ - đây là bước bắt buộc để được nhận bằng. Điểm tối thiểu được áp dụng cho 3 môn thi: lịch sử và triết học khoa học, ngoại ngữ, môn chuyên ngành (theo ngành hẹp). Để bảo vệ luận án tiến sĩ, bạn cũng phải đủ điều kiện được bảo vệ, ví dụ, phải có 2-3 bài báo đăng trên các tạp chí khoa học thuộc danh mục do Hội đồng chấm thi đại học và sau đại học trực thuộc Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên bang Nga phê duyệt. Ngoài việc chăm chỉ nghiên cứu và viết báo, bảo vệ thử và bảo vệ chính thức, trong chương trình tiến sĩ còn có các hoạt động thực tế và sư phạm. Ví dụ, nếu bạn chọn chuyên ngành vật lý, bạn sẽ phải giảng dạy cho sinh viên các khoa kỹ thuật, thực hiện các nghiên cứu khoa học của riêng mình và điều thú vị nhất là làm việc cho phòng thí nghiệm.

Nhập học các trường đại học Nga, nghiên cứu sinh chương trình kỹ thuật được tiếp cận với các phòng thí nghiệm và trang thiết bị hiện đại độc đáo nhất, ví dụ các siêu máy tính. Chẳng hạn như, tại  Đại học Tổng hợp Bách khoa Saint Petersburg mang tên Peter Đại đế, để hoàn thành luận án nghiên cứu, nghiên cứu sinh có thể nộp đơn vào các trung tâm đào tạo liên kết giữa trường đại học và các tổ chức quốc tế, sử dụng các phòng thí nghiệm của họ. Ví dụ, Polytech-Siemens Research And Educational Center, Kawasaki-Polytech Industrial Robotics Sap Erp Center và Weatherford – Polytechniс International Research Center.

Trường Đại học Liên bang Ural mang tên tổng thống Nga B.N. Yeltsin cung cấp cho nghiên cứu sinh ngay lập tức 12 phòng thí nghiệm nghiên cứu quốc tế hiện đại do các nhà nghiên cứu nước ngoài nổi tiếng thế giới đứng đầu.

Ngoài ra, tại Đại học Tổng hợp Quốc gia Nam Ural (Đại học tổng hợp nghiên cứu cấp quốc gia) cũng có 12 phòng thí nghiệm quốc tế, có nhiều nghiên cứu sinh nước ngoài đang làm đề tài tại đây. Một số phòng thí nghiệm chỉ mới khai trương gần đây. Ví dụ, phòng thí nghiệm về vật liệu oxit từ tính, hợp chất thơm đa vòng và vật liệu nano cacbon, phòng thí nghiệm nghiên cứu semigroup ứng dụng và phòng thí nghiệm “Mô hình kỹ thuật số các chuyển động thể thao”.

Sự nghiệp và các hoạt động học thuật sau này

Sau khi tốt nghiệp chương trình tiến sĩ, bạn sẽ được nhận bằng tốt nghiệp và đạt trình độ “nhà nghiên cứu” hoặc "giảng viên – nhà nghiên cứu". Bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, bạn sẽ được trao học vị tiến sĩ - bậc đầu tiên trong các học vị được trao cho nhà khoa học ở Nga. Tiến sĩ hoàn thành khóa học có thể tiến tới học vị Tiến sĩ Khoa học - bậc thứ hai với tư cách là một nhà khoa học. Tại Liên bang Nga, học vị Tiến sĩ khoa học được trao sau khi bạn bảo vệ thành công luận án tiến sĩ khoa học. Đồng thời, sau khi tốt nghiệp chương trình tiến sĩ, bạn có thể tiếp tục sự nghiệp khoa học của mình tại các trường đại học quốc tế hàng đầu.

Hàng năm các cơ hội mới xuất hiện ngày càng nhiều hơn và các nhà khoa học trẻ được tạo điều kiện để phát triển xa hơn tại Liên bang Nga. Rất nhiều các trung tâm nghiên cứu và trường đại học duy trì các mối quan hệ hợp tác nghiên cứu khoa học chặt chẽ với các tổ chức khoa học quốc tế, cùng nhau thực hiện các dự án chung đầy tham vọng.

Học chương trình tiến sĩ tại Nga là cơ hội độc đáo giúp bạn được đắm mình trong một môi trường khoa học tiên tiến và bắt đầu sự nghiệp học thuật của mình.