Оросын дээд боловсролын түвшин
Оросын өнөөгийн боловсролын систем нь Болонийн зарчимд үндэслэдэг бөгөөд бакалаврын зэрэг, мэргэжилтний зэрэг, магистрын зэрэг, аспирантур, клиникийн дадлага гэх мэт боловсролын түвшнийг хамардаг.
Түвшин 1
Бакалаврын зэрэг
Дээд боловсролын зэргийн сургалтынхаа эцэст оюутнууд дипломын ажлаа хамгаалдаг. Амжилттай хамгаалбал оюутан бакалаврын Хүмүүнлэгийн ухааны бакалавр, Шинжлэх ухааны бакалавр) зэргийн диплом авна. Диплом нь оюутанд мэргэжлээрээ ажиллах эсвэл цаашид магистрын зэрэгт суралцах эрх олгодог.
Түвшин 2
Мэргэжилтний зэрэг
Бакалаврын зэргээс ялгаатай нь, мэргэжилтний зэрэг сонгосон бол мэргэжлийн чиглэлийн дагуу үйлдвэрлэлийн практик ажилд илүү анхаардаг. Эдгээр хөтөлбөрийг Оросын ерөнхий дунд эсвэл мэргэжлийн дунд боловсролтой дүйцэхүйц боловсролтой хүмүүст санал болгодог. Сургалт нь хамгийн багадаа 5 жил үргэлжилдэг. Шалгалтын дүн, дипломын ажлын хамгаалалтыг үндэслэн мэргэшил тодорхойлсон мэргэжилтэн (жишээлбэл: "Одон орон судлаач", "Багш", "Мэдээллийн аюулгүй байдлын мэргэжилтэн" гэх мэт.) зэргийн диплом олгож болно. Мэргэжилтэн зэрэгтэй төгсөгчид нь аж үйлдвэрт ажиллаж эсвэл аспирантурт үргэлжлүүлэн суралцаж болно. Төгсөгчид мөн магистрын сургалтад суралцах боломжтой.
Магистрын зэрэг
Энэ нь сонгосон чиглэлээрээ нарийн мэргэших боломжийг оюутанд олгодог. Бакалаврын болон мэргэжилтэн зэрэг эзэмшсэн хүмүүс Магистрын зэргийн сургалтад хамрагдах боломжтой. Сургалт нь хамгийн багадаа хоёр жил үргэлжилдэг бөгөөд оюутнуудыг судалгааны сургалтад хамруулдаг. Оюутнууд дипломын ажил хамгаалж, түүнийгээ амжилттай хамгаалбал магистрын зэрэг, мөн магистрын мэргэшилд үргэлжлүүлэн суралцана.
3-р түвшин
Хамгийн өндөр мэргэжлийн сургалт
АСПИРАНТУРЫН СУРГАЛТ бол эрдэмтэн судлаачдад зориулсан сургалтын хэлбэр юм. Магистрын эсвэл мэргэжилтэн зэрэгтэй төгсөгчид аспирантурын сургалтад элсэх боломжтой. Сургалтад судалгаа, заах арга зүй, практик туршлага, болон эрдэм шинжилгээний судалгаа багтдаг. Аспирантурын оюутнууд дипломын ажил бичих судалгааны чиглэл, судалгааны мэргэжлээ сонгодог. Өдрөөр сурах сургалт хамгийн багадаа 3 жил үргэлжилдэг байхад өдрийн эчнээ сургалт хамгийн багадаа 4 жил үргэлжилдэг. Төгсөгчдөд холбогдох мэргэжлийн зэрэг бүхий аспирантурын диплом олгоно ("Судлаач шинжлэх ухааны ажилтан", "Судлаач-багш"). Диссертац хамгаалсан дүнгээс хамаарч Шинжлэх ухааны докторын зэрэг горилогчийн зэрэг олгодог бөгөөд энэ нь эрдэмтний статусыг баталгаажуулсан анхны зэрэг юм. Аспирантурын оюутнууд докторын диссертацын ажлаа амжилттай хамгаалбал (эрдэмтний статусыг баталгаажуулах хоёр дахь зэрэг) докторын түвшний сургалтад үргэлжлүүлэн суралцдаг.
ЦЭРГИЙН АСПИРАНТУРЫН СУРГАЛТ нь их сургуулийн аспирантурын сургалттай дүйцэхүйц боловч энэ нь зөвхөн Оросын Дотоод хэргийн яам, Батлан хамгаалах яамд хамаарах юм.
АНАГААХЫН РЕЗИДЕНТ нь олон тооны анагаах ухааны (эсвэл эм зүйн) чиглэлийн сургалтын эцсийн шат юм. Анагаахын (эсвэл эм зүйн) дээд боловсрол эзэмшсэн хүмүүс анагаахын резидентэд хамрагдах боломжтой. Сургалт нь 2 жил үргэлжилдэг бөгөөд оюутнуудад шаардлагатай мэргэжлийн ур чадвар, чадварыг хөгжүүлдэг анагаах ухааны байгууллагуудын практик туршлагатай анагаахын анхан шатны мэдлэгийг гүнзгийрүүлэн судлах хослол юм. Сургалт нь гурван үе шаттай мэргэшлийн шалгалтаар дуусдаг. Төгсөгчдөд анагаахын резидентийн диплом, мөн мэргэжилтэн зэрэг олгож, эрүүл мэндийн байгууллагад ажиллах боломжийг олгодог.
ТУСЛАХ АЖИЛТАН гэдэг нь урлагт ажилладаг, өндөр мэргэшсэн боловсон хүчин бэлтгэх хэлбэр юм. Энэ чиглэлээр мэргэжилтэн эсвэл магистрын зэрэгтэй төгсөгчид туслахаар ажиллаж дадлагаших боломжтой. Сургалт нь хоёр жил хүртэл үргэлжилдэг бөгөөд тус их сургуулийн багш, тэнхимийн эрхлэгчийн удирдлага дор тусгайлан боловсруулсан хөтөлбөрийн дагуу явагдана. Төгсөлтийн шалгалтын ажил нь мэргэжлээс хамаарч тоглолт, концерт, шоу, үзэсгэлэн эсвэл кино байж болно. Туслах нь тухайн мэргэжлээр ("Концерт зохиогч ба их сургуулийн профессор") ажиллах эсвэл багшлах эрх олгох гэрчилгээ олгосноор төгсдөг.
Хоёр дахь дээд боловсрол
Оросын хууль тогтоомж нь оросуудад зөвхөн нэг дээд боловсролыг (түвшин 1, 2 эсвэл 3) үнэгүй эзэмших эрх олгодог, дараагийн түвшний сургалтынхаа төлбөрийг үргэлж төлөх ёстой. Оросын Холбооны Улсаас өөр улсад их сургууль төгссөн гадаадын иргэд хоёр дахь дээд боловсролын сургалтад хувиараа болон улсын зардлаар (сонгон шалгаруулалтыг амжилттай давсан тохиолдолд) элсэж болно. Үүнд бакалавр (4 хүртэлх жил), мэргэжилтэн (6 хүртэлх жил) эсвэл магистрын (хамгийн багадаа 2 жил) зэргийн сургалтын нэг хэсэг байж болно. Элсэлтийн шалгалтад тулгуурлан сонгон шалгаруулалт явагдана. Төгсөгчид мэргэжил баталгаажуулах диплом гардан авна.
| СУРГАЛТЫН ТӨРӨЛ | БАКАЛАВРЫН ЗЭРЭГ | МЭРГЭЖИЛТЭН ЗЭРЭГ | МАГИСТРЫН ЗЭРЭГ |
| Элсэхэд тавигдах шаардлага | Бүрэн дунд боловсрол эсвэл түүнтэй тэнцэх | Бүрэн дунд боловсрол эсвэл түүнтэй тэнцэх |
Бакалаврын зэрэг
Мэргэжилтэн зэрэг |
| Сургалтын үргэлжлэх хугацаа (өдрийн анги) | 4 жил | Хамгийн багадаа 5 жил | 2 жил |
| Мэдлэгийн чадвар | Бакалаврын зэргийн диплом | Мэргжилтний зэргийн диплом | Магистрын зэргийн диплом |
| Мэргэшил (зэрэг) | Хүмүүнлэгийн ухааны бакалавр, Шинжлэх ухааны бакалавр | Мэргэжилтэн | Хүмүүнлэгийн ухааны магистр, Шинжлэх ухааны магистр |
| Сургалтын төрөл | Тодорхой салбарын мэргэшилгүй анхан шатны ерөнхий сургалт | Сонгосон салбар дахь практик ажилд анхаарсан | Судалгааны ажилд анхаарлаа хандуулж онолын талыг гүнзгий суралцах |
| Улсын эцсийн үнэлгээний хэлбэр | Улсын шалгалтын бэлтгэл ба бакалаврын дипломын ажил хамгаалах |
Улсын шалгалт ба диссертац (төсөл) хамгаалах
|
Улсын шалгалт ба магистрын дипломын ажил хамгаалах |
| Дараагийн сургалт | Магистрын зэрэг | Магистрын зэргийн эсвэл аспирантурын бусад сургалт | Аспирантурын сургалтууд |
| Хөдөлмөр эрхлэлт |
Дээд боловсролын мэргэшил шаардсан албан тушаал |
||
| СУРГАЛТЫН ТӨРӨЛ | АСПИРАНТУРЫН СУРГАЛТ (ОРОСЫН ЗЭВСЭГТ ХҮЧИН БОЛОН ОРОСЫН ДОТООД ЯВДЛЫН ЯАМНЫ ИХ СУРГУУЛИУДЫН ЦЭРГИЙН СУРГАЛТ) | АНАГААХЫН ДАДЛАГАЖИГЧ | ТУСЛАХ АЖИЛТАН |
| Элсэхэд тавигдах шаардлага | Магистрын эсвэл мэргэжилтний зэрэг | Анагаахын эсвэл эм зүйн дээд боловсрол | Хүмүүнлэгийн ухааны магистр эсвэл мэргэжилтний зэрэг |
| Сургалтын үргэлжлэх хугацаа |
3–4 жил (өдрийн анги), 4–5 жил (өдрийн-эчнээ сургалт) |
2 хүртэлх жил
|
2 жил, зөвхөн өдрийн анги |
| Мэдлэгийн чадварын гэрчилгээ | Аспирантурын зэргийн диплом | Анагаахын дадлагажигчийн гэрчилгээ | Туслах ажилтны гэрчилгээ |
| Мэргэшлийн (зэрэг) |
Судлаач (мэргэшил), судлаач шинжлэх ухааны ажилтан (мэргэшил),
шинжлэх ухааны докторын зэрэг горилогч (зэрэг) |
Мэргэжилтэн | Дээд зэрэглэлийн мэргэшсэн специалитет, ахлах профессор |
| Сургалтын төрөл | Өдрөөр эчнээ сурах, багшлах, практик туршлага, судалгаа хийх |
Багшлах ухааны гүнзгийрүүлсэн судлалд анагаахын шинжлэх ухааны клиник, анагаах болон нийгмийн үндэслэл;
эмнэлгийн байгууллагад дадлага хийх явцад бие даасан мэргэжлийн үйл ажиллагааны ур чадвар, чадамжийг эзэмших |
Их сургуулийн багш, тэнхимийн эрхлэгчийн удирдлага дор ганцаарчилсан хөтөлбөр |
| Улсын эцсийн үнэлгээний хэлбэр |
Аспирантурын зэрэг олгох гурван шалгалт,
улсын шалгалт, диссертац хамгаалах |
Гурван үе шаттай мэргэшлийн шалгалт | Уран бүтээл болон драмын урлагийн төгсөх шалгалтын ажил (тоглолт, бие даасан уран бүтээл, жүжиг, үзэсгэлэн эсвэл кино) |
| Шинжлэх ухаан, мэргэжлийн чиглэлийн цаашдын карьер | Докторын диссертац хамгаалах | Цаашлаад илүү нарийн мэргэжил эзэмших мэргэжлийн сургалт, аспирантурын сургалт | Урлагийн түүх судлалын аспирантурын диссертацийн ажил бэлтгэх. Докторын диссертац хамгаалах |
| Хөдөлмөр эрхлэлт | Мэргэшлийн дагуух судалгаа, шинжилгээ, эрдэм шинжилгээний ажил | Мэргэшлийн дагуу эрүүл мэндийн байгууллагуудад ажиллах | Мэргэшлийн дагуу урлагийн чиглэлээр багшлах эсвэл мэргэжлийн ажил хийх |
